Kadınlarda üreme sisteminin çalışması, gebe kalınabilmesi için en önemli koşul yumurtlamanın gerçekleşmesidir. Yumurtlama, yumurtalıkların birinden bir veya daha fazla sayıda yumurtanın bırakılması, korumasız cinsel ilişki halinde sperm için döllenebilmeye hazır olmasıdır. Yumurtlama, iki adet dönemi arasında üremeye elverişli olunan zamanın sonuna doğru gerçekleşir. Yumurtalıkların içinde her ay 3 – 30 yumurta olgunlaşır, bunlardan en olgun yumurta içinde olduğu folikül adlı kesecikten dışarı bırakılır ve fallop tüplerinden birine doğru yollanır. Fallop tüpleri yumurtalıkları rahme bağlayan kanallar şeklindedir. Bu tüpler aracılığıyla o ay yumurtalıktan çıkan yumurta spermle buluşabilir.

Yumurtlama her ay olur mu?

Yumurtlama, üreme çağındaki kadınların ortalama her ay yaşadıkları rutin bir fonksiyondur. Genellikle ideal olan 28 günlük adet döngüsünün 14. gününde bu yumurtlama işlevi gerçekleşir. Bu esnada bir yumurta yumurtalıkların birinden dışarı salınır ve fallop tüpü aracılığıyla rahme ulaşır. Yumurtalıkların yumurta bırakma işlemi, rutin olarak gerçekleşen bir olay değildir. Çünkü yumurtlama işlemi çok farklı faktörlerden etkilenmektedir. Sağlıklı çalışan yumurtalıklardan birindeki folikül, adet döngüsünün 6. ve 14. günleri arasında olgunlaşmaya başlar. Bu sürecin 10. ve 14. günleri civarında, bu foliküllerden birinde bir yumurta oluşur, olgunlaşır. Olgunlaşan yumurta daha sonra 14. günde yumurtalıktan salınır. Bu 14. günü belirlemek için en son adet döneminde kanamanın başladığı günden itibaren sayarak 14. güne ulaşılır. Gebe kalmak için yumurtlama döneminde korumasız cinsel ilişkiye girmek gerektiğinden, gebe kalmak isteyen kadınların bu yumurtlama dönemini takip etmeleri ve adet kanamasının başladığı günden itibaren sayarak 14. güne ulaşmaları gerekir. Zira gebelik için en uygun dönem bu 14. günü de içine alan 4 – 5 günlük süreçtir. Üreme çağındaki bir kadının yumurtlamaya engel bir sağlık sorunu yoksa ortalama her ay mutlaka yumurtlama gerçekleşir ve bu süreç genellikle 3 – 5 gündür.

Yumurtlama işlemi sırasında ne olur?

Üreme çağında yumurtlama sürecinde genellikle her ay bir yumurta yumurtalıktan dışarı bırakılır. Ancak bazı kadınlar yumurtanın salındığı bu 24 saat içinde birden fazla yumurta bırakabilir. Yumurtlama gerçekleştikten sonra, korumasız cinsel ilişki ile vajinaya dökülen spermlerden en kaliteli ve hareketli olanı olgun yumurtayı döller ve böylece gebelik oluşur. Bir çift her gün korumasız cinsel ilişki yaşasalar da yumurtlama dönemi değilse gebelik olmaz, kadınlar gebelik için ayda sadece birkaç gün verimli olabilir.

Yumurtlama her ay ne kadar sürer?

Normal bir yumurtlama döngüsü, yani yumurtanın yumurtalıktan salınması işlemi her ay yaklaşık 24 saat sürer. Bir yumurta yumurtalıktan salındığında, spermle karşılaşmaz ve döllenmezse ortalama 24 saat içinde ölür veya çözünür. Bu durumda yumurta ve olası gebelik için hazırlanmış olan rahim astarı dökülür. Bu durumda da yaklaşık iki hafta sonra adet kanaması yaşanır.

Yukarıda anlatıldığı gibi yumurtlama her ay bir günlük bir olay olmakla birlikte, kadının hamile kalmak için ayda sadece bir gün uygun olduğu söylenemez. Yumurtanın yumurtalıktan çıkmasından sonraki ömrü genellikle 24 – 30 saat arasındadır. Ancak spermler kadın vücudunda yaklaşık 72 saat canlı kalabilmekteler. Bu bakımdan yumurtlama gününü de içine alan 4 – 5 günlük süreç içinde herhangi bir günde gebe kalabilmek mümkün olur. Yumurtlamadan birkaç gün önce korumasız cinsel ilişki olması ya da yumurtlama sırasında yumurta fallop tüpünden geçerken bir sperm ile karşılaşması durumunda da gebelik olabilir. Bu bakımdan döllenme rahimde değil, fallop tüpünde gerçekleşir. Yumurta döllendikten sonra fallop tüpünün altından rahme doğru ilerler döllenmeden 8- 10 gün sonra rahme tutunur.

Yumurtlama belirtileri nelerdir?

Yumurtlama bazı kadınlarda fark edilir bir belirti yaratmazken, bazı kadınlar belirtileri çok daha net hissedebilir. Bu bakımdan gebe kalmak isteyen kadınlar belirtilerden çok yumurtlama dönemini hesaplayarak takip etmeliler ve ona göre korumasız cinsel ilişkiye girmeliler. Ancak bunun yanında yumurtlama belirtilerini izlemek de faydalı olabilir.

• Yumurtlama döneminde vajinal akıntılar artar!

Üreme çağındaki kadınlarda sık sık az ya da çok vajinal akıntı olur. Ancak yumurtlama döneminde bu akıntının miktarı ve formu değişebilir. Vajinal akıntının artması yumurtlamanın bir işareti olabilir ya da birkaç gün içerisinde yumurtlama olacağı şeklinde yorumlanabilir. Yumurtlama döneminde vajinal akıntı berrak veya lifli gibi, yumurta akına benzer olabilir.

• Yumurtlama döneminde vücut ısısı artar!

Yumurtlama işlemi, vücut ısısını birkaç derece yükseltir. Bu bakımdan yumurtlama dönemi yaklaştığında bazal vücut ısısını, yani dinlenme durumundaki vücut ısısını kontrol etmekte fayda var. Ancak vücut ısısı kontrolü bazı kadınlarda yumurtlamayı göstermeyebilir. Çünkü bazı kadınların vücut ısısında yumurtlama döneminde artış olmayabilir.

• Yumurtlama döneminde karın ağrısı olabilir!

Üreme çağındaki yaklaşık beş kadından birinde yumurtalık çevresinde, karın bölgesinde hafif ya da orta şiddette ağrı olabilir. Bu ağrının şiddeti kadının acı eşiğine göre değişebilir. Bazı kadınlarda yumurtlama döneminde tek taraflı bel ağrısı olurken, bu ağrılar birkaç dakikadan birkaç güne kadar sürebilir. Yumurtlama döneminde olan ağrı hissi her ay yaklaşık aynı günlerde, günün aynı saatlerinde olur. İşte bu dönemde vajinal akıntıyı takip etmekte fayda var. Yumurtalık ve karın bölgesindeki ağrı, üremeye müsait olduğunun göstergesi olabilir.

• Yumurtlama döneminde kadınlar daha seksi hisseder!

Yumurtlama döneminde bazı kadınlar kendini daha çekici hisseder ve seks için daha istekli olur. Yumurtlama döneminde cinsel istekte ani artış olması sık yaşanan bir durumdur. Yumurtlama döneminde kadınlar çoğunlukla daha iyi görünme ve hissetme eğilimindedir. Bu süreçte farkında olmadan başkaları için de daha çekici olabilir.

• Yumurtlama kitleri yardımcı olabilir!

Yumurtlama dönemini tespit edebilme amaçlı kitler eczanelerde satılmaktadır. Bazı kadınlar, gebelik için en verimli zamanlarını bulma amacıyla yumurtlama kitleri kullanır. Yumurtlama kitlerinin çoğu, yumurtalıktan yumurtanın bırakılmasının gerçek tetikleyicisi olan luteinize edici hormonun vücuttaki seviyesini ölçer. Bu sayede de yumurtlama dönemini öğrenmek çok daha kolay olur. Çünkü yumurtlama döneminde vücuttaki LH seviyesi artar.

Yukarıda sıralanan belirtilerle birlikte; kasık bölgesinde kasılmalar, göğüslerde hassasiyet, karında şişlik gibi işaretler de yumurtlama belirtileri olabilir.

Hamilelik şansını artırmak mümkündür!

• Haftada 2 – 3 kez seks yaparak en iyi hareketliliğe sahip sperm bulmak ve onun yumurtlama döneminde yumurtayı bulması kolay olur. Yumurtlama dönemi boyunca da 2 günde bir korumasız cinsel ilişki en iyi hamile kalma şansını sunacaktır.
• Vajinal akıntının miktarı arttığında spermleri yumurtaya ulaştırma şansı da artar, seks yapmak da daha zevkli olur. Yumurtlama döneminde vajinal akıntının miktarında artış olduğu unutulmamalıdır.
• Üreme çağında olan sağlıklı çiftlerde, her adet döngüsünde % 20 ve % 25 arasında hamile kalma şansı bulunur. Bunun için en uygun olan hafta boyunca 2 – 3 kez korumasız cinsel ilişki yaşamak gebeliğin 3 – 6 ay arasında gerçekleşmesini sağlayabilir.
• Doğum kontrol hapları kullanmadan, yani korumasız cinsel ilişkiyi düzenli aralıklarla yaşayan 40 yaşın altındaki 10 tane kadından 8 tanesi bir yıl içinde hamile kalır. Bir yıl geçtiği halde hamile kalmayan kadınların üremeye yardımcı tedavilere başvurması önerilir.