Tüp tıkanıklığı, kadınlarda kısırlığa neden olan yaygın olarak görülen nedenlerden bir tanesidir. Fallop tüplerindeki tıkanıklık, spermin yumurtaya ulaşmasını engelleyerek ya da döllenen yumurtanın rahme tutunmasını engelleyerek kadın doğurganlığının etkilenmesine neden olmaktadır.

Tüp tıkanıklığının belirtilerine, doğurganlığı nasıl etkilediğine ve neler yapabileceğinize aşağıda göz atabilirsiniz.

Tüp Tıkanıklığı Belirtileri

Tüp tıkanıklığında genelde gebe kalmada zorluk dışında herhangi bir belirti ortaya çıkmamakta ve tüp tıkanıklığının ilk belirtisi kısırlık olmaktadır. 35 yaşından gençseniz ve bir yıldır gebe kalamıyor veya 35 yaşın üzerindeyseniz ve altı aydır gebe kalamıyorsanız, bir uzmana başvurmalı ve gerekli testleri yaptırmalısınız.

Tüp tıkanıklığı genelde belirti vermemekle birlikte hidrosalpinks adı verilen tüp tıkanıklığında karnın alt kısmında ağrı ve normal olmayan vajinal akıntı görülebilmektedir. Hidrosalpinkste tüplerde meydana gelen tıkanıklık, tüplerin genişlemesine ve sıvıyla dolmasına neden olmaktadır. Bu sıvı ise yumurta ve spermi engelleyerek döllenmenin ve gebeliğin önüne geçmektedir.

Bununla birlikte tüp tıkanıklığına neden olan faktörler nedeniyle farklı belirtiler ortaya çıkabilmektedir. Örneğin, tıkanıklığın nedeni çikolata kisti ya da pelvik inflamatuar hastalıksa adet dönemleri ağır geçebilir ve cinsel ilişki sırasında ağrı görülebilir.

Pelvik enfeksiyon belirtilerinden bazıları şunlardır:

• Pelvik bölgesinde genel bir ağrı
• Cinsel ilişki sırasında ağrı
• Kötü kokulu vajinal akıntı
• Akut enfeksiyon halinde yüksek ateş
• Akut enfeksiyon halinde mide bulantısı ve kusma
• Akut enfeksiyon halinde şiddetli karın ağrısı ya da pelvik ağrı

Akut pelvik enfeksiyonlar hayati tehlikeye neden olabilmektedir. Bu nedenle yüksek ateşiniz ya da şiddetli ağrınız varsa bir an önce doktorunuzla iletişime geçmeli ya da acile gitmelisiniz.

Tüp Tıkanıklığı Nedenleri

Tüp tıkanıklığının nedeni genelde pelvik inflamatuar enfeksiyon olmaktadır. Pelvik inflamatuar enfeksiyon, cinsel yolla bulaşan bir hastalık sonucu görülebileceği gibi pelvik enfeksiyonların tümü, cinsel yolla bulaşan hastalıklarla ilişkili değildir. Bunun yanı sıra pelvik inflamatuar hastalığın geçmiş olduğu durumlarda dahi tüp tıkanıklığı riski daha yüksek olabilmektedir.

Tüp tıkanıklığının diğer nedenleri arasında şunlar olabilmektedir:

• Klamidya ve bel soğukluğu gibi cinsel yolla bulaşan enfeksiyonlar
• Kürtaj ya da düşük nedeniyle geçirilen rahim enfeksiyonu
• Apandisit
• Karın bölgesinden ameliyat geçirilmesi
• Dış gebelik
• Fallop tüplerinden geçirilmiş operasyonlar
• Çikolata kisti

Tüp Tıkanıklığı Testi

Tüp tıkanıklığı tanısını koymak zor olabilmektedir. Fallop tüpleri açılıp kapanabilen bir yapıda olduğu için tüplerin tıkanık olup olmadığını belirlemek her zaman kolay değildir.

Tüp tıkanıklığını tespit etmek için genelde rahim filmi adı verilen özel bir röntgen kullanılmaktadır. Rahim filmi, bebek sahibi olmada zorlanan her çiftten istenen testlerden bir tanesidir. Rahim filminde özel bir boya rahim içerisine verilmekte ve ardından pelvik bölgenin görüntüsü elde edilmektedir.

Fallop tüpleriyle ilgili bir sıkıntı olmaması durumunda rahim filmi için kullanılan boya rahme ulaşacak ve tüm pelvik boşluğa yayılacaktır. Boyanın tüplerden geçememesi durumunda tüplerde tıkanıklık olduğu söylenebilir.

Bununla birlikte bazen rahim filmi sonucunda yalancı pozitif sonuçlar alındığı da söylenebilir. Doktorunuz böyle bir durumdan şüpheleniyorsa tekrar rahim filmi yapmak ya da başka testler uygulamak isteyebilir.

Tüplerde tıkanıklık olup olmadığını anlamak için rahim filmi haricinde ultrason, laporoskopi ya da histeroskopi yapılabilir. Bunlar haricinde enfeksiyon olup olmadığını görmek için de bazı testler istenebilir.

Tüp Tıkanıklığı Tedavisi

Tüplerinizden biri açık ve sağlıklıysa çok fazla tedavi gerekmeden gebe kalmanız mümkün olabilir. Doktorunuz, tüpünüzün açık olduğu tarafta yumurtlama şansınızın artması için doğurganlık ilaçları kullanmanızı isteyebilir. Ancak tüplerin her ikisi birden tıkalıysa bu tedavi mümkün olmayacaktır.

İlaçlar, gebe kalmaya yardımcı olmakla birlikte tüpleri açmaya yardımcı olmamaktadır. Tüpleri açmaya yardımcı olacak tek şey ameliyat olsa da bu da bazen kesin çözüm sağlamamaktadır.

Doktorunuz, tüp tıkanıklığınız için laparoskopik ameliyat önerdiyse bu prosedürle tıkalı tüpler açılabilir ya da skar doku ortadan kaldırılabilir. Bununla birlikte bu tedavi her zaman işe yaramamaktadır. Tedavinin başarı şansı yaşınıza, tıkanıklığın ne şiddette ve nerede olduğuna ve tıkanıklığın nedenine göre değişiklik gösterecektir.

Tüp tıkanıklığı tedavisi için ameliyat olduktan sonra dış gebelik yaşam ihtimaliniz olabilir. Bu nedenle doktorunuz durumunuzu yakından izleyecek ve gebeliğinizi takip edecektir.

Tüp Tıkanıklığı ve Tüp Bebek

Tüp tıkanıklığınız var ve gebe kalmak istiyorsanız, başvurabileceğiniz tedavi seçeneklerinden bir tanesi de tüp bebektir. Laparoskopik cerrahi işe yaramadıysa ya da mümkün değilse tüp bebek tedavisi ile bebek sahibi olmanız mümkün olabilir.

Tüp bebek tedavisinde doğurganlık ilaçları kullanarak yumurtalıklarınızın uyarılması sağlanır. Yumurtalıklar uyarıldıktan ve yumurtalar olgunlaştıktan sonra ince bir iğne yardımıyla yumurtalar toplanır. Laboratuvar ortamında yumurta ve sperm bir araya getirilerek döllenmenin gerçekleşmesi beklenir. Döllenme gerçekleştikten sonra ise doktorunuzun tercihine göre bir ya da iki yumurta rahminize transfer edilir.

Tüp bebek tedavisinde fallop tüplerinin bir önemi olmadığı için tüplerinizdeki tıkanıklık, tedaviyi etkilemeyecektir. Ancak tüplerinizde sıvı olması durumunda başarı şansı azalabileceği için doktorunuz, tüpünüz alındıktan sonra tüp bebek tedavisi denemenizi önerebilir.

Özet Olarak

Fallop tüplerinden bir tanesinin tıkalı olması durumunda doğal yollarla gebe kalmak mümkün olabilmektedir. Bununla birlikte her iki tüp de tıkalıysa ameliyat veya tüp bebek tedavisi gerekli olabilir. Tüp tıkanıklığında nasıl bir tedavi uygulanması gerektiği konusunda doktorunuz size yardımcı olacak ve gerekli önerilerde bulunacaktır.