Kadınların pek çoğunun üreme çağı içinde yaşadığı Polikistik Over Sendromu (POS), yumurtalıkların yumurtayı dışarı çıkaramayarak yumurtalıkların içinde bırakması ve kist haline gelmesi durumudur. Polikistik Over Sendromunun her 10 kadından 1 tanesinde görülen yaygın bir kadın hastalığı olduğu biliniyor.
Polikistik Over Sendromu (POS) nedir?
Polikistik Over Sendromu (POS), yumurtalıklarda küçük ve iyi huylu çok sayıda kistin oluşması durumudur. Polikistik Over Sendromunda (POS) genellikle adet düzenliği, kilo artışı, vücut genelinde tüylenme, sivilce oluşumu gibi semptomlar kendini gösterir. Yumurtalıklarda oluşan çok sayıda kist, kadının yumurtlama düzenini bozar ve bu kadınlar düzenli yumurtlayamadığı için de doğal yolla gebelik zorlaşır. Polikistik Over Sendromunda yumurtalıklarda bulunan çok sayıdaki kist, vücudun hormonsal yapısını bozarak tüylenmeye ve sivilce oluşumuna yol açar. Bu sendrom kişinin görünümünü bozarak yaşam kalitesini düşürür. Bu durumda fiziksel sorunların yanı sıra psikolojik sorunlar da beraberinde gelebilir. Bu bakımdan polikistik Over Sendromu (POS) mutlaka tedavi edilmesi gereken bir hastalıktır.
Yaygın görülen bir kadın hastalığı olan polikistik over sendromu uzun süre devam eder ve tedavi edilmezse; karaciğer yağlanması, diyabet, hipertansiyon, metabolik sendrom, kısırlık, depresyon ve anksiyete bozuklukları, hipertansiyon, uyku apnesi gibi pek çok önemli sağlık sorununa yol açabilir. Bu sebeple de bu hastalığa sahip olan kadınlarda erken tanı ve tedaviye erken dönemde başlanması çok önemlidir. Bu bağlamda öncelikle kilo kaybının sağlanması ve hormon seviyelerinin kontrol altına alınması gerekmektedir.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavi edilmelidir!
Polikistik Over Sendromu (POS) tanısı konduğunda vakit kaybetmeden tedaviye başlanması, bundan kaynaklı olası rahatsızlıkların mümkün olan en kısa sürede tedavi edilmesi çok önemlidir. Polikistik Over Sendromunda (POS) tedavi yöntemleri sorunun yol açtığı semptomları yok etmek üzerine kuruludur. Bu bakımdan tedavi yöntemi olarak genellikle hormonal bazlı doğum kontrol hapları kullanılmaktadır.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde yöntem belirlerken şikayetler göz önünde bulundurulur. Bu bağlamda kistik yapısı olan kadınların adet döngülerinde sorun olur. Bunu ortadan kaldırmak için de adet dönemlerini düzenlemek amaçlı doğum kontrol hapları alınarak; hormon seviyeleri dengelenir ve kadının ya da bir düzenli olarak adet görmesi sağlanır.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde doğum kontrol hapları kullanarak hangi rahatsızlıklar tedavi edilebilir?
- Hormonsal dengesizlikler,
- Yoğun kanamalar,
- Kasıklarda kramp,
- Ciltte sivilcelenme ve akne oluşumu,
- Pelvik bölgede ağrı,
- Vücutta aşırı tüylenme,
- Adet düzensizlikleri,
- Yumurtlama bozuklukları genellikle doğum kontrol hapları kullanılarak tedavi edilir.
Polikistik Over Sendromunda (POS) hastanın şikayetleri doğrultusunda en uygun tedavi yöntemi doktor tarafından belirlenir.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde ağızdan alınan gebeliği önleyici ilaçlar
Polikistik Over Sendromu (POS) hastaları için en çok kullanılan tedavi yöntemi, ağızdan alınan hormonal haplardır. Doğum kontrol hapları bu hastalığın tedavisi için en doğru yaklaşımların başında gelir. Doğum kontrol haplarının; kombinasyon hapları ve Progestin bazlı haplar olmak üzere iki farklı türü vardır. Her iki tür doğum kontrol hapları da Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisi için uygundur ve yaşanan semptomları ortadan kaldırır.
Doğum kontrol haplarıyla tedavi sayesinde;
- Yumurtlama süreci yeniden başlar ve yumurtlama düzene girer.
- Adet kanaması her ay düzenli olarak gerçekleşmeye başlar.
- Adet dönemlerinde kanama miktarı normale döner.
- Adet dönemi krampları azalır.
- Ciltte oluşan akneler iyileşir.
- Endometrial kanser, yumurtalık kanseri ve aşırı kistleşme gibi sorunların yaşanma riski azalır.
- Normal dışı tüylenmeyi azalır ve zaman içinde geçer.
Polikistik Over Sendromu (POS) yaşayan birçok kadın, doğum kontrol hapları kullanmaya başladığında ilaca bağlı oluşması muhtemel yan etki sorunu yaşamaz. Ancak her kadının vücudunun ilaçlara gösterdiği tepki farklı olabilir ve nadiren de olsa hafif düzeyde yan etkiler görülebilir.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde kullanılan ilaçların olası yan etkileri nelerdir?
- Duygu durumu bozuklukları,
- Ani kilo alımı,
- Zaman zaman baş dönmesi,
- Aşırı yorgunluk ve halsizlik,
- Zaman zaman artan veya azalan baş ağrısı,
- Göğüslerde şişkinlik ve hassasiyet,
- Lekelenmeler,
- Vajinal akıntıda artış
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde kombine haplar
Kombine doğum kontrol hapları, hem östrojen hem de progesteron hormonu içerir. Bu haplar kadınların yumurtalıklarında bulunan hormonlarla aynı yapıya sahiptir. Bu hormon haplarının içeriğindeki hormon miktarı markalar arasında değişiklik gösterebilir. Bu hapların doktor kontrolünde kullanılması gerekiyor. Zaten doktor hormon içeriği bakımından en uygun olanı reçete edecektir.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde progestin ilaçları
Progesteron içeren doğum kontrol hapları, her iki hormonu da içeren kombine hapları kullanamayan kadınlar için uygundur. Polikistik Over Sendromunda, düşük dozda progesteron hormonu almak yeterli olabilir. Progestin hapları vücuttaki progesteron seviyesini arttırır. Bu sayede kadının düzenli adet görmesi ve endometriyal kanserden korunması mümkün olabilir. Aynı zamanda düzenli adet görerek de yumurtlama düzene girer.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde cilt üzeri bantlar
Östrojen ve progesteron içeren ince plastik bantlar cilde yapıştırılır. Bu bantlar cilt üzerinde 21 gün kalır, sonraki 7 gün kullanılmaz ve bu sürede adet kanaması olur. Ardından yeniden 21 gün bant kullanılır.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde cilt bantları kullanarak;
- Yumurtlama düzene girer.
- Adet kanamaları düzenlenir.
- Kanama ve kramplar hafifler.
- Akneler azalır.
- Tüylenme durur.
- Kanser riski geçer.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde cilt bantlarının yan etkileri nelerdir?
- Alerjik reaksiyonlar,
- Baş dönmesi,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Duygusal iniş çıkışlar,
- Göğüslerde şişkinlik ve hassasiyet,
- Şiddetli baş ağrısı,
- Kilo alımı,
- Yüksek tansiyon
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde vajinal halka
Doğum kontrol yöntemlerinden birisi olan vajinal halka, vajinaya yerleştirilen plastik yumuşak halka şeklinde araçtır. Vajinal halka 21 gün vajinada kalır ve sonrasında 7 gün çıkartılır. Bu süreçte adet kanaması olması beklenir. Ardından bir sonraki ay yeniden halka vajinaya takılır.
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde vajinal halkalar kullanılarak;
- Yumurtlama düzenlenir.
- Adetler düzene girer.
- Aşırı kanamalar azalır.
- Kramplar azalır.
- Akneler azalır.
- Aşırı tüylenme geçer.
- Kanser riski azalır.
Polikistik Over Sendromu (POS) vajina halkanın yan etkileri nelerdir?
- Şiddetli baş ağrısı,
- Yorgunluk, halsizlik,
- Mide bulantısı ve kusma,
- Göğüslerde hassasiyet ve şişkinlik,
- Kiloda artış,
- İştahın artması
Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde hormonal doğum kontrol yöntemleri faydalı olur mu?
Polikistik Over Sendromu (POS) tanısı konduktan sonra hasta için hangi doğum kontrol yöntemi daha uygunsa doktor onu önerir. Bu amaçla da hastanın hormonal değerleri ölçülür. Yukarıda sıralanan tüm yöntemler doğum kontrolünde ve Polikistik Over Sendromu (POS) tedavisinde başarılıdır.
Polikistik Over Sendromu (POS) vakalarında diğer doğum kontrol yöntemleri
- Progesteron tedavisi
Progesteron hormonu 1 – 2 ay, 10 -14 gün arasında kullanılır. Bu şekilde gebelik önlenemezken, hastalığın semptomları azalır.
- Progestin içeren rahim içi cihazlar
Progestin içeren rahim içi cihazlar hastalığın semptomlarını hafifletmeye yardımcı olur.
- Metoformin
Metoformin içeren ilaçlar, insülin seviyesini ve androjen oranını düşürür. Polikistik Over Sendromunda (POS) insülin direnci de artar ve metoformin maddesi sayesinde sorun ortadan kalkabilir.