Hormonlar, vücudun kimyasal habercileridir. Metabolizma ve üreme de dahil olmak üzere, vücudun birçok ana sürecini kontrol etmeye yardımcı olur.

Hormonal bir dengesizlik söz konusu olduğunda, belirli bir hormonun seviyesi çok yüksek ya da çok düşük olur. Ayrıca, hormon seviyelerindeki küçük değişikliklerin bile tüm vücutta ciddi etkileri olabilir. Hormonları bir pasta gibi düşünecek olursak; herhangi bir malzemenin çok fazla ya da çok azı, sonucu etkileyecektir. Bazı hormon seviyeleri, yaşam boyu dalgalanır ve sadece doğal yaşlanmanın bir sonucu olabilir.

Hormon Türleri Nelerdir?

Vücutta farklı hormon türleri vardır. Hormonal bir dengesizlik söz konusu olduğunda, bu bezlerden birinde sorun yaşayabilirsiniz. Dengesiz olan belirli bir hormon, sonuç olarak yaşadığınız belirti ve semptomları belirleyecektir. Vücutta bulunan bazı önemli hormonlar şunlardır:

• Östrojen: Hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel dürtüyü kontrol eder ve kadınlarda adet döngüsünü düzenler.
• Progesteron: Vücudun hamilelikteki değişikliklerini etkiler
• Testosteron: Hem erkeklerde hem de kadınlarda cinsel dürtüyü kontrol eder
• Kortizol: Stresi kontrol eder
• Melatonin: Vücudun sirkadiyen ritmini ve uyku döngülerini kontrol eder
• Serotonin: Uyku döngülerini, iştahı ve ruh halini kontrol eder
• Büyüme hormonu: Hücrelerin çoğalmasını ve sonraki büyümelerini kontrol eder
• Leptin: İştahı kontrol eder, doyduğunuzda sinyal verir
• Ghrelin: İştahı kontrol eder, aç olduğunuzda sinyal verir
• İnsülin: Kan dolaşımındaki şekere tepki verir

Hormonal bir dengesizlik, görmezden gelemeyeceğiniz bir şeydir.

Kadınlık Hormonları ve Kandaki Seviyeleri

Bir kan testinin ardından, doktorunuz sonuçları bir sonraki muayenede sizinle birlikte inceleyecektir. Bununla birlikte, test edilen hormonların her biri ve sonuçları nasıl anlayabileceğinizle ilgili bilgileri buraya ekledik.

• FSH Hormonu

FSH, folikül uyarıcı hormon anlamına gelir. Beyindeki hipofiz bezi tarafından üretilen bir hormondur. Kadınlarda FSH, adet döngüsünün foliküler fazı sırasında döllenmemiş yumurtaların büyümesini ve gelişmesini uyarmaya yardımcı olur. Menopoz anında yumurtalıklar çalışmayı durdurur ve FSH seviyeleri yükselir. Hamilelik sırasında östrojen seviyeleri yüksektir ve bu FSH’yi tespit edilemez hale getirir. Erkeklerde FSH, testisleri olgun sperm üretmesi için uyarır. FSH seviyeleri ergenlikten sonra erkeklerde nispeten sabittir.

• Östrojen

Yumurtlama, hamile kalma ve hamilelikte rol oynar. Diğer dokular üzerinde de etkileri vardır. Esas olarak, yumurtalıklar tarafından üretilir. Küçük miktarda testis ve adrenal kortekste üretilir. Menopoza doğru giden yıllarda üretimi dalgalanmaya ve düşmeye başlar.

• Progesteron

Progesteron hormonunun ana rolü, bir kadının vücudunu hamileliğe hazırlamaktır. Korpus Luteum tarafından üretilir ve rahmi, döllenmiş yumurtanın tutunması için hazırlamak için diğer kadın hormonları ile birlikte çalışır. Seviyeler, yumurtlamanın olup olmadığını belirtmek için aylık döngünün 21. Günü civarında kontrol edilir. Düşük seviyeler, yumurtlamanın gerçekleşmediğini ve seviyelerin genellikle hamilelik sırasında yükseldiğini gösterebilir. Progesteron, erkeklerde de üretilir ancak çok daha düşük bir seviyede üretilir ve sperm üretiminde görev alır.

• Testosteron

Testosteron, erkeklerde testisler tarafından üretilen bir hormondur. Kadınlarda, yumurtalıklar tarafından küçük miktarlarda üretilir, erkeklerdekinden yaklaşık 10 kat daha azdır. Gündüz çalışan erkeklerde, sabah 08:00- 09:00 saatlerinde en yüksek değerlerdedir. Düşük konsantrasyonlar, normalde adet döngüsünün luteal fazında biraz daha yüksek değerlere sahip kadınlarda görülür.

• DHEA- S

DHEA-S, zayıf androjenin sülfatlanmış şeklidir. Adrenal bezler tarafından üretilen erkek ve kadınların kanında bulunan ve yumurtalıklar tarafından daha küçük miktarlarda üretilen bir erkek cinsiyet hormonudur. Testosteron gibi daha güçlü androjenlere dönüştürülebilir ya da kadınlık hormonu östrojene dönüştürülebilir.

• D Vitamini

D vitamininin ana rolü; kalsiyum, fosfat ve magnezyum emilimini düzenlemeye yardımcı olmaktır. Kemiklerin gelişmesi, büyümesi ve sağlığı için hayati bir öneme sahiptir. Ayrıca, kas- iskelet sağlığı için de önemli bir rol oynamaktadır. Kandaki D vitamini seviyeleri 50-200 nmol / L olduğunda normal seviyelerde kabul edilir. 25 -49 nmol / L ise D vitamini eksikliği olarak kabul edilmektedir.

Hormonal Bir Dengesizlik Nasıl Anlaşılır?

Hormonal dengesizlikler, birçok farklı belirtiye neden olabilir. Dikkat edilmesi gereken bazı semptomlar şunlardır:

• Yorgunluk
• Açıklanamayan kilo alımı veya kilo kaybı
• Bağırsak hareketlerinin sıklığında değişiklik
• Sıcağa ve soğuğa duyarlılık
• Artan veya azalan kalp atış hızı
• Kas zayıflığı, hassasiyeti, sertliği veya ağrı
• Eklemlerde ağrı, sertlik ve şişlik
• Kuru cilt veya deri döküntüleri
• Seyrekleşen saç
• Depresyon, kaygı veya sinirlilik
• Konsantrasyon zorluğu
• Açıklanamayan terleme
• İştah veya susuzlukta değişiklikler
• Kalp atış hızındaki değişiklikler
• Baş ağrısı
• Şişmiş yüz

Sağlıklı Hormon Seviyelerini Korumanın Doğal Yolları

Hormonal bir dengesizlik varsa, her zaman doktorunuzla konuşmanız gereklidir. Ancak, her zaman dengenin sağlanması için size herhangi bir ilaç vermesi gerekmeyebilir. Bu, özellikle beslenme şekli ya da stres gibi bir şeyden kaynaklanıyorsa geçerlidir. Genel olarak, aşağıdaki kişiler daha fazla hormonal dengesizlik riski altındadır:

• Fazla kilolu veya obez olmak
• Sigara içmek
• Aşırı miktarda alkol tüketmek
• Böcek ilacı ve toksinlere maruz kalmak
• Yüksek stres seviyeleri yaşamak
• Yeterince uyumamak

Beslenme programınıza, egzersiz rutininize ve günlük alışkanlıklarınıza dikkat ettiğinizde bu risk faktörlerinin çoğu kolayca kontrol edilir. Sigarayı bırakırsanız, içkiyi azaltırsanız veya böcek ilacına maruz kalmaktan kaçınırsanız, hormonal dengesizlikler için risk faktörünüzü azaltmaya yardımcı olabilir ve doğal olarak dengeleyebilirsiniz.

Yemek yeme şeklinizi değiştirmek, hormonal dengenizi iyileştirmede uzun bir yol kat etmenizi sağlayabilir. Örneğin; karbonhidratları zeytinyağı ya da avokado yağı gibi sağlıklı yağlarla değiştirdiğinizde, vücuttaki iltihaplanmayı azaltabilir ve hormonların doğru seviyelerde tutulmasına yardımcı olabilirsiniz. Yeterli protein alımını, aç hissetmenize neden olan grelin hormonu seviyelerini dengelemenize yardımcı olur. Bu, size tokluk hissi verir. Bu sayede, sağlıklı bir kiloyu da koruyacaksınız.

Beslenme programına çok fazla soya eklemek, aşırı östrojen seviyelerine neden olabilir. Aynı yiyecek, düşük östrojen seviyeleri ile mücadele ederken de faydalı olabilir. Keten tohumu da fitoöstrojen içerir. Östrojen ihtiyacınızı onu tüketiminizle dengelemek, küçük dengesizlikleri doğal yoldan ve ilaç kullanmadan yönetmenize yardımcı olabilir.

Bazı insanlar, aromaterapik bitkilerin ya da uçucu yağların hormon seviyelerinin dengelenmesine yardımcı olabileceği gerçeğine karşı çıkmaktadır. Aromaterapi yağları ile tedavi, hormon seviyenizi etkileyebilecek çeşitli faktörlere yardımcı olabilir. Daha iyi uykuya dalmak için uçucu yağları kullanabilirsiniz, bu da sonuçta kortizol seviyenizi kontrol altında tutmanıza yardımcı olur.

Egzersiz, hormon seviyenizi doğal olarak yönetmenin harika bir yoludur. Düzenli fiziksel aktivite, insülin seviyenizi kontrol etmenize yardımcı olacaktır. Ayrıca, dengesiz hormonlara katkıda bulunan stresi yönetmenize ve obezite ile savaşmanıza da yardımcı olabilir.