Estradiol testi, kandaki estradiol hormonu miktarını ölçen testtir ve “E2 testi” olarak da adlandırılır. Estradiol hormonu, östrojen hormonunun bir çeşididir ve “17 beta-östradiol” olarak da adlandırılır. Estradiol hormonu, yumurtalıklar, göğüsler ve adrenal bezler tarafından üretilmektedir. Bununla birlikte hamilelik döneminde plasenta da estradiol üretir.

Estradiol ne işe yarar?

• Rahim, fallop tüpleri, vajina ve meme gibi kadın cinsiyet organlarının büyümesine ve gelişimine yardımcı olur.
• Kadın bedeninde yağın dağılımını kontrol etmeye yardımcı olur.
• Kadınlarda kemik ve eklem sağlığı için gereklidir.

Erkeklerin vücudunda da estradiol üretilir. Ancak estradiol düzeyi kadın vücudundaki kadar yüksek değildir. Erkek vücudunda estradiol adrenal bezler ve testis tarafından üretir. Tüp bebek tedavisinde estradiol, sperm hücrelerinin tahrip edilmesini önlemek için kullanılmaktadır. Ama estradiolün erkeklerde cinsel fonksiyon ve gelişmedeki önemi muhtemelen kadınlardan daha azdır.

Neden estradiol testi yaptırılmalı?

Bir kadının veya erkeğin cinsel organının normalde olması gerektiği kadar gelişmemesi durumunda doktor estradiol testi isteyebilir. Estradiol testinden elde edilen değer cinsiyet özellikleri ve ergenlikle ilgili pek çok bilgi verebilir.

• Normalden daha yüksek olan estradiol seviyesi, ergenlik döneminin olması gerekenden daha erken başladığını gösterir. Bu durum ise “erken ergenlik” olarak adlandırılır.
• Olması gerekenden daha düşük estradiol seviyesi, ergenliğe girişin geç olduğunu gösterebilir.
• Estradiol testi adrenal bezlerinde sorun olup olmadığını öğrenmeye yardımcı olabilir.
• Estradiol testi, hipopitüitarizm (hipofiz bezinin işlevinin azalması) tedavisinin işe yarayıp yaramadığını kontrol etmeye yardımcı olabilir.
• Estradiol testi, yumurtalıkların çalışması hakkında da fikir verir.
• Doktor; adet düzensizlikleri, anormal vajinal kanama, kadınlarda infertilite (kısırlık) ve adet kanamasının durması gibi olağan dışı durumları araştırmak için de estradiol testi isteyebilir.
• Menopoz yaşı olmadığı halde adet döngüsünün durması durumunda ya da menopoz semptomları yaşanması durumunda da doktor estradiol testi isteyebilir. Menopoz döneminde ve sonrasında, kadının vücudu daha az östrojen ve estradiol üretir. Bu bakımdan estradiol seviyesi tahlili, kadının menopoza girmeye hazır olup olmadığını veya menopoza geçiş sürecinde olduğunu belirlemeye yardımcı olabilir.
• Estradiol testinden elde edilen sonuç, kadının yumurtalıklarının iyi çalışıp çalışmadığını da gösterebilir. Bu sebeple de kadının yumurtalık tümörü semptomuna sahip olması durumunda doktor estradiol testi isteyebilir.

Yumurtalık tümörü belirtileri;

• Karında olağan dışı şişkinlik,
• Çok az yedikten sonra tokluk hissi,
• Alt karın bölgesinde ve pelvik bölgede ağrı,
• Ani kilo kaybı,
• Daha sık idrara çıkma şeklinde sıralanabilir. Bu belirtilerin yaşanması durumunda yumurtalık tümöründen şüphe edilir ve doktor estradiol tahlili isteyebilir.

Hamile olanlar veya kısırlık tedavisi görenlerde doktor, ilerlemeyi takip etmeye yardımcı olması için estradiol testi isteyebiliyor. Estradiol testi genellikle tanı koymak için tek başına yeterli olmuyor. Ancak estradiol testinin sonuçları, doktorun ileri düzey bir tetkik gerekip gerekmediğine karar vermesine yardımcı olabiliyor.

Hormon replasman tedavisi alan kişiler estradiol takviyesi alabilir. Bu durumda estradiol seviyesi doktorlar tarafından düzenli olarak test edilebilir ve izlenebilir.

Estradiol testinin riski var mı?

Estradiol testi, klasik kan tahlillerinde olduğu gibi kan almayı gerektirir. Bu bakımdan estradiol testi riski düşüktür. Ancak yine de; damar bulmakta zorluk olması nedeniyle birden fazla deneme yapma, aşırı kanama, baş dönmesi, bayılma, hematom, enjeksiyon bölgesinde enfeksiyon gibi riskler az da olsa söz konusudur. Yine de estradiol hormonu seviyesinin düzeyinin bilinmesi çok önemli olduğu için kan alma işleminin içerdiği olası basit riskler önemsizdir.

Estradiol testi için hazırlık gerekir mi?

Yaşam içinde bazı faktörler vücuttaki estradiol düzeylerini etkileyebilir. Bu bakımdan test yaptıracak kişinin bu faktörler konusunda bilgi sahibi olması önemlidir. Örneğin; testten önce belirli bir ilacı almayı bırakmak veya ilacın dozunu değiştirmeniz gerekebilir. Vücuttaki estradiol düzeylerini etkileyebilecek ilaçlar şunlardır:

• Doğum kontrol amaçlı kullanılan haplar,
• Östrojen tedavisi,
• Glukokortikoidler,
• Şizofreni ve diğer zihinsel hastalıkların tedavisinde kullanılan fenotiyazinler,
• Tetrasiklin ve ampisilin gibi antibiyotikler

Vücuttaki estradiol düzeyi, gün boyunca ve kadının adet döngüsü süresince değişiklik gösterebilir. Bu sebeple de doktor, adet kanamasının belirli bir döneminde veya günün belirli bir saatinde tahlil yaptırmayı isteyebilir.

Vücuttaki estradiol düzeylerini etkileyebilecek koşullar; anemi, yüksek tansiyon, böbrek rahatsızlığı, karaciğerde fonksiyon bozukluğu olarak sıralanabilir.

Estradiol testi nasıl yapılır?

Estradiol testi klasik kan testi gibidir. Test için kan genellikle dirsek içi veya elin arka tarafındaki bir damardan alınır. Kan almak için sağlık uzmanı öncelikle cildi antiseptik ile temizler. Bu sayede enfeksiyon önlemek mümkün olabilir. Sonrasında üst kol bir turnike ile sarılır ve bu şekilde damarın kanla şişmesi, kan alınması kolaylaşır. Ardından damara bir iğne takılır ve oradan gelen kan bir tüpün içine alınır. Bu şekilde gerçekleşen kan alma işlemi yalnızca birkaç dakika sürer. İşlem biraz ağrılı olabileceği gibi, damarın ilk denemede bulunması ve hastanın kendini kasmaması durumunda ağrı hissedilmeyecektir. Kan alınırken çoğu kişi hafif bir ağrı veya yanma hissi yaşar. Kan alındıktan sonra sağlık uzmanı kanamayı durdurmak için o bölgeye bir parça pamuk ile basınç uygular. Kan alınan alana minik bir bandaj uygulanır ve alınan kan laboratuvara test etmeleri için gönderilir. İğnenin girdiği bölgede morarma olmaması için birkaç dakika basınç uygulamak önerilir.

Estradiol tahlili sonuçları ne anlama gelir?

• Üreme çağında olan, adet gören kadınlar için normal estradiol (E2) seviyeleri mililitrede (pg / mL) 15 ila 350 piktogram arasında değişir.
• Postmenapozal kadınlarda normal estradol düzeyi 10 pg / mL’nin altında olmalıdır.

Normalden daha yüksek estradiol seviyesi ölçülmesi durumunda aşağıdaki durumlardan şüphe edilmelidir:

• Zamanından erken ergenlik,
• Yumurtalıklarda veya testislerde tümör oluşması,
• Erkeklerde normal dışı göğüs gelişimi olan jinekomasti,
• Aşırı aktif tiroid bezinden kaynaklanan hipertiroidi,
• Karaciğerde yara oluşması sorunu olan siroz

Normalden daha düşük estradiol seviyesi ölçülmesi durumunda aşağıdaki durumlardan şüphe edilmelidir:

• Menopoza girmiş olmak,
• Bir kadının iki yerine bir X kromozomu ile doğduğu genetik bozukluk olan Turner sendromu,
• Yumurtalıkların işlevlerinin 40 yaşından önce çalışmasının durduğu vakalarda yumurtalık yetmezliği veya erken menopoz,
• Kadınlarda kısırlığın önde gelen nedenlerinden biri olduğu düşünülen geniş bir semptom yelpazesine sahip bir hormon bozukluğu olan Polikistik Over Sendromu (PCOS),
• Olması gerekenden daha düşük vücut yağından kaynaklanabilen östrojen üretiminin tükenmesi,
• Hipopitüitarizm,
• Yumurtalıklar veya testislerin yeterli hormon üretmediğinde ortaya çıkan Hipogonadizm

Estradiol testinin sonuçları alındığında doktor sonuçları ve bunların ne anlama geldiğini, nelerden şüphe edilmesi gerektiğini hasta ile ayrıntılı bir şekilde konuşur. Estradiol düzeyinin normal dışı ölçülmesi durumunda doktor uygun tedavi seçeneklerini sunar.

Estradiol seviyesinin normalde olması gerekenden daha yüksek veya daha düşük olması yukarıda ayrıntılı olarak anlatıldığı gibi pek çok rahatsızlığın sebebi veya sonucu olabilir. Bu bakımdan normal dışı bir sonucun kesinlikle araştırılması ve gerekli tedavinin uygulanması önemlidir. Özellikle de kadınlıkla ilgili, üreme ile ilgili hususlar söz konusu olduğunda vücuttaki estradiol seviyesini kontrol etmekte fayda var.