Her yıl, gebeliklerin önemli bir bölümü istenmeden meydana geliyor. Çoğu zaman, bunun nedeni kadınların doğum kontrol hapını almayı unutması ya da olması gerektiği gibi kullanmamasıdır. Ancak, kadınlar yaklaşık %5’i de, düzenli olarak doğum kontrol hapı kullanmalarına rağmen beklenmedik bir şekilde hamile kalırlar. Bunun nedeni, bu yöntemin yüksek bir koruma oranına sahip olmasına rağmen, doğru kullanım oranının oldukça düşük olmasıdır. Bir hap kullanmayı unutmak oldukça kolaydır.
Doğum Kontrol Hapları Ne Kadar Etkilidir?
Bir doğum kontrol hapı; yumurtalıkların döllenme için bir yumurta bıraktığı zaman, yumurtlamayı önleyen hormonlar içerir. Kadının servikal mukusunun kalınlaşmasına neden olarak sperm ve yumurtanın buluşma ihtimalini önemli ölçüde azaltır.
Doğum kontrol hapları, kişi onu doğru bir şekilde ve kaçırmadan kullanırsa son derece etkilidir. Uzmanlara göre, doğum kontrol haplarının koruma oranı %99.5’in üzerindedir. Bu oran, hap kullanan her 100 kadından 1’inden azının hamile kalacağı anlamına gelir. Bununla birlikte, tipik kullanıma bağlı olarak hapın etkinliği %91’e kadar düşmektedir. Bu oran da, her 100 kadından 9’unun bir yıl içerisinde hamile kalacağı anlamına gelmektedir.
Doğum Kontrol Haplarının Etkinliği Neden Azalır?
Doğum kontrol hapları, bir doğum kontrol yöntemi olarak genellikle çok etkili olsa da; bazı durumlar etkinliğini azaltabilir ve bazen istenmeyen bir gebelikle karşılaşılmasına neden olabilir. Peki, bu hapların etkinliği ne zaman azalır?
- Hapı almayı unutmak
Üreticiler, hapın etkinliğinin en yüksek oranda olması için günlük ve düzenli olarak alınmasını istiyor. Bir kadın, bir gün boyunca hapı almayı unutursa, hormon seviyeleri hamileliği engellemede yeterince başarılı olmayabilir.
Günlük olarak hap kullanmayı zor buluyorsanız, diğer doğum kontrol yöntemleri sizin için daha uygun olabilir. Alternatif seçenekler hakkında tavsiyeler için doktorunuza danışabilirsiniz.
- Hapı aldıktan sonra kusma
Bazen, bir doğum kontrol hapı hastalık zamanında alınabilir ve kişi hapı aldıktan sonra kusabilir. Bu durumda, hap vücut tarafından tamamen emilmemiş olabilir. Hapı aldıktan kısa bir süre sonra kustuysanız, en yakın zamanda yeni bir hap almalı ve daha sonra normal düzeninize devam etmelisiniz.
.- Her gün aynı saatte kullanmamak
Doğum kontrol hapları, her gün düzenli olarak kullanılmasının dışında, aynı zamanda her gün yaklaşık aynı saatte alınmalıdır. Bu sayede, hormon seviyeleri de gebeliği engellemek için daha tutarlı seviyelerde olacaktır. Her gün, aynı 3 saatlik zaman diliminde alınmalıdır. Bu saat aralığını kaçırdıysanız, 48 saat boyunca korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmalısınız. Hapı almanız gereken saatte almak konusunda sorunlar yaşıyorsanız, bir hatırlatıcı ya da günlük alarm kurmak iyi bir fikir olabilir.
- Hapla etkileşime giren ilaçlar
Kullandığınız bazı ilaçlar, doğum kontrol haplarının etkisini azaltabilir. Bazı mantar önleyici ilaçlar ve antibiyotikler bu gruba girmektedir. Bu nedenle, doktorunuz herhangi bir ilaç reçete ettiğinde, ona doğum kontrol hapı kullandığınızı belirtmelisiniz. Bu ilaçları kullandıktan sonra, 48 saat boyunca korunmasız cinsel ilişkiden kaçınılmalıdır. Bu ilaçlar arasında; HIV tedavisinde kullanılan ilaçlar ve epilepsi ilaçları da yer almaktadır.
Doğum Kontrol Hapları Nasıl Düzenli Kullanılır?
Doğum kontrol hapları, düzenli ve doğru bir şekilde kullanılırsa, etkinliği %99.7 civarındadır. Bu da, kullandığınız süre boyunca gebe kalma riskinizin son derece düşük olduğu anlamına gelir. Aşağıdaki ipuçları, hapı alırken istenmeyen gebeliklerin önlenmesine yardımcı olabilir:
- İlacın üzerindeki talimatları dikkatlice takip etmek
- Hapı her gün aynı 3 saat aralığında almak
- Hap hatırlatıcı bir uygulama kullanmak
- Paketin bitmesinden en az 7 gün önce yeni bir hap paketi almak
- Kaçırılan ve unutulan hapları mümkün olan en kısa sürede almak
- Arka arkaya 2 ya da daha fazla kez unutulursa, korunmasız cinsel ilişkiden kaçınmak
Hapları düzenli bir şekilde kullanamamak konusunda endişeleriniz varsa, diğer doğum kontrol yöntemleri sizin için daha uygun olabilir.
Gebeliğin Erken Dönem Belirtileri
Doğum kontrol hapı kullanırken sık sık hapı almayı unutuyorsanız ya da doğru şekilde kullandığınız konusunda endişeleriniz varsa, aşağıdaki belirtiler hamile kalmış olup olmayabileceğiniz konusunda bir fikir verebilir. Gebeliğin erken dönem belirtilerinden bazıları şöyledir:
- Vücutta şişkinlik, genellikle adet öncesinde görülse de, hamileliğin erken bir belirtisi de olabilir.
- Hamilelik ile birlikte vücutta östrojen ve progesteron hormonlarının seviyeleri yükselir. Bu da, bir kadının göğüslerinde hassasiyet yaratır. Bazı kadınlarda, göğüslerde şişkinlik ve karıncalanma da görülebilir.
- Bir yumurtanın rahim duvarına yapışması ile birlikte, anne adayı bir miktar kanama fark edebilir. İki adet döngüsü arasında kanama fark ederseniz, bir gebelik testi yapmanız önerilmektedir.
- Hamilelikle birlikte vücutta meydana gelen hormonal değişimler, kadının kendisini sürekli yorgun hissetmesine neden olabilir.
- Yine bu hormonal değişiklikler, kendinizi daha sık idrara çıkarken bulmanıza neden olabilir.
Hamile kalmış olabileceğinizden şüpheleniyorsanız, evde bir gebelik testi uygulayabilirsiniz. Bununla birlikte, ev tipi gebelik testleri çok erken dönemde yapıldığında ya da doğru bir şekilde yapılmadığında güvenli olmayabilir. Doğum kontrol hapı kullanıyorsanız, en güvenilir sonuçlar için, hapı almayı unuttuğunuz tarihten itibaren ortalama 10-15 gün sonra test yapmalısınız.
Doğum Kontrol Hapları Bebeğe Zarar Verir Mi?
Doğum kontrol hapı kullanırken gebe kaldıysanız, bu hapların gelişmekte olan bebeğinize zarar vermiş olabileceğinden endişe edebilirsiniz. Ancak, uzmanlar durumun böyle olmadığını belirtiyor.
Bazı araştırmalarda; gebeliğin erken dönemlerinde doğum kontrol hapı kullanmanın bebeklerde daha düşük bir doğum kilosu, idrar yollarında anormallik ve erken doğum riskini arttırabileceği gösterilse de, klinik olarak çok az şey gözlemlenmiştir. Bu noktada, gebelikten şüphelendiğiniz andan itibaren doğum kontrol hapı kullanmayı bırakmanız önemlidir. Ancak, genel olarak bebeğinizde bir doğum kusuru olma riski daha yüksek değildir.
Sonuç olarak…
Düzenli ve doğru şekilde kullanılırsa, bir doğum kontrol hapı gebeliği önlemek konusunda oldukça başarılıdır. Ayrıca, adet sancılarını hafifletmek ve sivilceleri azaltmak gibi bir dizi başka duruma da yardımcı olmaktadır. Her ilaçta olduğu gibi, tasarlandığı şekilde kullanılması önemlidir. Bu olmadığında, gebelik riski artmaktadır. Bu hapların gebelikten başarıyla kaçınma şansını nasıl arttırdığını anlamak, kendiniz için en iyi kararları vermenize yardımcı olacaktır.