Adet düzensizliği, yumurtlama zamanını tahmin etmeyi engelleyerek hamile kalmayı zorlaştırabilmektedir. Aynı zamanda polikistik over sendromu (PKOS) gibi sorunlar nedeniyle görülen adet düzensizlikleri de hamile kalmayı engelleyebilmektedir.
Bu yazıda adet düzensizliğinin neden görüldüğünü, belirtilerini, tedavisini ve merak ettiğiniz diğer şeyleri okuyabilirsiniz.
Adet Düzensizliği Neden Olur?
Adet döngüsü, bir adet döneminin başlangıcından diğerinin başlangıcına kadar geçen süreyi ifade etmektedir. Normal bir adet döngüsünün 28 gün sürdüğü düşünülmekle birlikte 21 gün ila 35 gün arasındaki döngülerin de normal olduğu kabul edilmektedir.
Adet düzensizliğinin nedenleri her kadında farklı olabilmektedir. Bununla birlikte adet düzensizliğine neden olan etkenlerden bazıları şunlardır:
Beslenme ve stres
Bazı kısıtlayıcı diyetler ile yeme bozuklukları, yumurtlamayı engelleyebilmektedir. Bunun sonucunda adet düzensizliği görülebilir. Beslenme düzeninin yanı sıra stres de adet görmeyi etkileyebilmektedir. Bu nedenle stresinizi kontrol altına almanız ve sağlıklı beslenmeniz, adetinizin düzenli hale gelmesine yardımcı olabilir.
Hormonal dengesizlikler
Hormon bozuklukları, yumurtlamayı ve dolasıyla adet düzenini etkileyebilmektedir. Hormon bozukluklarından biri olan PKOS, yumurta gelişiminin yanı sıra başka sorunlara yol açabilmektedir. PKOS’ta hamile kalmak isteyen kadınlar, yumurtlamayı destekleyici ilaçlar kullanabileceği gibi hamile kalmak istemeyenler ise doğum kontrol ilaçları kullanabilir. PKOS dışında adet düzensizliğine yol açabilen hormon bozuklukları arasında tiroit bozuklukları ve kontrol altına alınmamış diyabet gibi sağlık sorunları bulunmaktadır.
Emzirme
Emzirme, yumurtlamayı engelleyebildiği için adet düzensizliğine yol açabilir. Emzirmenin azalması ve sona ermesiyle doğurganlık genelde eski haline gelmektedir. Bununla birlikte emzirme döneminde yumurtlama gerçekleşebileceği için hamile kalmak istemiyorsanız, doğum kontrol yöntemi kullanmayı ihmal etmemelisiniz.
Çikolata kisti
Çikolata kisti, rahme ait dokunun rahim dışında büyümesiyle gerçekleşmektedir. Çikolata kisti ağrıya ve adet düzensizliğine neden olabilmektedir. Çikolata kistinde döllenmiş yumurtanın rahme tutunması zor olabileceği için hamile kalmak zor olabilir.
Erken yumurtalık yetmezliği
Erken yumurtalık yetmezliği genelde 20’li ve 30’lu yaşlarda ortaya çıkan bir sorundur ve kadında yumurtlamanın normalden erken durmasına yol açmaktadır.
Adet Düzensizliği Belirtileri
Adet kanaması genelde 4-7 gün sürmektedir. Genelde her 28 günde bir gerçekleşen adet kanamasının 21 ila 35 günde bir görülmesi de adetin düzenli olduğu anlamına gelmektedir.
Adet düzensizliği ise genelde şu şekilde gerçekleşmektedir:
- 21 günden kısa ya da 35 günden uzun adet döngüleri
- 2-3 sefer üst üste adet olmamak
- Adet kanamasının normalden çok ağır ya da çok hafif olması
- 7 günden uzun süren adet kanaması
- Adet kanamasına eşlik eden ağrı, sancı, mide bulantısı ya da kusma
- Adet dönemleri arası, menopoz sonrası ya da cinsel ilişki sonrası kanama veya lekelenme
Adet Düzensizliğinde Nasıl Hamile Kalınır?
Adet düzensizliğiniz varsa kısırlık konusunda uzman bir doktorla görüşmeniz gerekir. Adet düzensizliğinize neden olan sorunun tedavi edilmesi, hamile kalmanızı kolaylaştırabilir.
Bununla birlikte adet hamile kalma şansınızı arttırmak için yapabileceğiniz şeylerden bazıları şunlardır:
- Yumurtlama zamanınızı belirlemek için ovulasyon testi kullanın. LH hormonunu ölçerek çalışan bu testler, yumurtlamadan önce LH’de meydana gelen artışı tespit ederek cinsel ilişki planlaması yapmanıza yardımcı olur.
- Vajinal akıntınızı gözlemleyin. Vajinal akıntı genelde yumurtlama öncesi daha sıvı hale gelmektedir.
- Doğurganlık belirtilerinizi gözlemleyin. En doğurgan olunan dönemler her kadında farklı belirtilere neden olabileceği için doğurgan olduğunuzu gösteren belirtileri birkaç ay takip edin.
Doğurganlığınızı desteklemek için yumurtladığınız zamanı takip etmek dışında şunları yapabilirsiniz:
- Sigara içiyorsanız bırakın.
- Alkolü azaltın ya da bırakın.
- Egzersiz yapın.
- Sağlıklı beslenin.
- Sağlıklı kilonuzda olun.
Adet Düzensizliği Varsa Hamilelik Nasıl Anlaşılır?
Adet düzensizliğiniz varsa hamile kalıp kalmadığınızı anlamanız kolay olmayabilir. Adet düzensizliğinde yumurtlama zamanı belli olmadığı için ne zaman gebelik testi yaptırmanız gerektiğini anlayamayabilirsiniz.
Adet düzensizliğiniz varsa ve hamile kalmaya çalışıyorsanız, adet gecikmesi dışındaki gebelik belirtilerine bakmanız gerekecektir. Hamile kalmanız durumunda gebeliğin erken dönemlerinde aşağıdaki belirtilerle karşılaşabilirsiniz:
Yerleşme kanaması
Hamile kalan bazı kadınlar, döllenmeden sonra birkaç hafta içinde yerleşme kanaması yaşamaktadır. Yerleşme kanamasını hafif geçen adet dönemiyle karıştırmak mümkündür. Ancak adet kanamasının aksine yerleşme kanamasında pıhtı ya da doku kalıntısı gibi şeyler görülmemektedir. Ayrıca yerleşme kanaması oldukça hafif olmakta ve adet kanamasının aksine pembemsi ya da kahverengimsi olup 2-3 gün sürmektedir.
Mide bulantısı
Gebelikte yaşanan hormonal değişimler, erken dönemde mide bulantılarına neden olabilmektedir. Hamile kaldıktan yaklaşık iki hafta sonra başlayabilen mide bulantıları, sabahları düşük kan şekerinin hormonlara verdiği tepkiden kaynaklanmaktadır.
Göğüslerde hassasiyet
Gebeliğin ilk belirtileri genelde göğüslerde ortaya çıkmaktadır. Gebelikte salgılanan hormonlar, göğüslerin şişmesine ya da hassas hale gelmesine neden olabilmektedir.
Yorgunluk
Gebeliğin başlarında vücutta gebeliğe uyum sağlamak için bazı değişiklikler meydana gelmektedir. Bu da yorgunluğa neden olabilir. Aynı zamanda progesteron hormonunda yaşanan artış da yorgunluğa yol açabilir.
Diğer belirtiler
Bazı belirtiler gebeliğin ilk haftalarında görülmemekle birlikte ilk trimesterde ortaya çıkabilmektedir:
- Sık idrara çıkma
- Ruh halinde değişimler
- Baş ağrısı
- Sırt ağrısı
- Yiyecekleri aşerme ya da yiyeceklerden tiksinme