Rahim kanseri, kadınlarda %15’lik bir oranla en sık görülen ikinci kanser türüdür ve çok ciddi bir sorundur. Rahim kanseri, rahim kasını, rahim içi döşemesini ve rahim ağzını etkileyebilen bir kanser türüdür. Çok ciddi bir rahatsızlık olan rahim kanseri vakalarının çoğu erken teşhis edildiğinde, doğru yaklaşımla tedavi edilebilir. Zaten her kadın yaşamı boyunca % 0.08 civarında rahim kanserine yakalanma riski taşımaktadır.

Kadınlarda sıklıkla görülen rahim kanseri, genellikle 50 yaş üzeri kadınlarda görülürken, 50 yaşın altındaki kadınlarda risk çok düşüktür. Bununla birlikte rahim kanserinin % 80 gibi yüksek bir oranla az gelişmiş ülkelerde görülür. Bu konudaki en büyük risk faktörü de HPV enfeksiyonudur.

Bir kadının olağan dışı düzensiz kanamalar yaşaması, kötü kokulu vajinal akıntısı olması, karın ve kasıklarda ağrı olması, ani ve büyük oranda kilo kaybı gibi sorunlar rahim kanserine işaret olabilir. Bu belirti ve şikayetlerden biri ya da birkaçının görülmesi durumunda mümkün olan en erken dönemde doktora başvurmak gerekir. Rahim kanserinde erken teşhis,  tedavi için çok önemlidir.

Rahim kanseri nedir?

Normal şartlar altında sağlıklı bir kişide vücudun dokularını oluşturan sağlıklı hücreler rutin süreç içinde kendiliğinden düzenli olarak büyür, bölünür ve yenilenir. Bu yenilenme işlemi sayesinde vücut sağlıklı kalabilmektedir. Bazı vakalarda belirli hücreler anormal bir şekilde gelişir ve kontrolsüz olarak büyür. Bu da iyi huylu ya da kötü huylu tümörlerin gelişmesine olanak verir.

Rahim kanseri belirtileri nelerdir?

Rahim kanseri, vücutta çok fazla sayıda belirti verdiğinden, kadın kendi vücudundaki değişimleri ve şikayetleri hisseder. Rahim kanserinin teşhisinde kadının kendi vücudundaki belirtileri takip etmesi çok önemlidir. Örneğin; anormal miktarda kanaması olması, sık sık lekelenme yaşanması, normal dışı bir akıntı veya menopoza girdikten sonra kanama ya da lekelenme olması rahim kanserinin en net belirtileridir. Bu belirtiler çoğunlukla bir süre devam eder. Özellikle de menopoza girdikten görülen her kanama, kesinlikle doktora başvurmayı gerektirir. Menopozdan sonraki kanamaların hafif ya da şiddetli olması önemli değildir, bir an önce doktora başvurmak gerekir.

Rahim kanserinin en net belirtileri;

• Vajinadan biraz kanlı, sulu ve kokulu akıntı gelmesi,
• Cinsel ilişkiden sonra kanama olması,
• Menopoza girmemiş kadınların adet dönemleri dışında ara kanamalar olması,
• Cinsel ilişki sırasında ya da cinsel ilişkiden sonra karında ağrı ve rahatsızlık olması,
• Normal dışı kanama ile birlikte halsizlik, kilo kaybı ve sindirim sorunları, kabızlık olması,
• Banyo yaptıktan sonra kanama olması,
• 1 haftadan uzun süren kanama olması,
• Adet dönemlerinin 21 günden daha kısa aralıklı olması,
• Menopoza girdikten 1 yıl veya daha uzun süre sonra kanama olması,
• Karnın alt kısmında ağrı ve şişlik olması şeklinde sıralanabilir.

Yukarıda sıralanan belirtiler kesin olarak rahim kanseri olduğunu göstermez. Ancak bunlar normal dışı olduğundan nedenlerinin araştırılması gerekir.

Rahim kanseri neden olur?

Rahim kanserine nelerin sebep olduğu tam olarak bilinmemektedir. Ancak bazı etkenlerin rahim kanserine yakalanma riskini artırdığı biliniyor. Pek çok kanser türü vücutta hormonların normalden daha az ya da çok salgılanmasıyla bağlantılıdır. Bu bakımdan kadının yaşadığı hormon düzensizlikleri rahim kanserine sebep olabilir. Rahim kanserine dair bilinen sebepler ve riskler hormon dengesizliği ile bağlantılı olarak gelişen erken yaşta başlayan adet, gecikmiş menopoz, kısırlık ve obezite (şişmanlık) gibi sorunlardır.

Rahim kanseri risk faktörleri nelerdir?

Rahim kanseri vakaları genellikle 50 yaşın üzerindekilerde görülürken, en sık olarak 60 yaş civarında görülmektedir. 40 yaşın altındaki kadınlarda ise rahim kanserine nadiren rastlanır. Ancak bazı kadınlar, yaştan bağımsız olarak rahim kanseri riskini diğer kadınlara göre daha yüksek taşımaktalar.

Rahim kanserine yakalanma riskini artıran faktörler kadının;

• Aşırı kilolu olması,
• Adet kanamalarının dengesiz, düzensiz olması,
• Daha önceden hiç doğum yapmamış olması,
• Kısırlık sorunu olması,
• Meme kanseri ve diğer kanserleri tedavi etmek veya önlemek için ilaçların kullanılmış olması,
• Aile öyküsünde rahim kanseri vakalarının olması,
• Şeker hastalığı olması,
• Yüksek tansiyon sorunu olması,
• Safra kesesi hastalığı olması,
• Tiroit hastalığı olması,
• Menopoz tedavisinde kullanılan progesteronsuz östrojen kullanmış olması,
• Yüksek dozda doğum kontrol haplarının uzun süre kullanılmış olması,
• Sigara ve alkol bağımlılığı olmasıdır.

Rahim kanseri teşhisi nasıl konur?

Rahim kanseri, kadının vücudunda birçok normal dışı duruma, şikayetlere sebep olur. Bu sebeple de bir kadının vücudunda anormal olarak fark ettiği her bir durum aslında doktora başvurmayı gerektirir. Kadın, rahim kanserinin yol açtığı şikayetlerle doktora başvurduğunda rahim kanseri  teşhisi için endometrial biyopsi, vajinal ultrason, histeroskopi, kürtaj gibi işlemler yapılabilir.

Endometrial biyopsi

İnce bir plastik kateter yardımıyla rahmin içinden küçük bir miktar doku alınır ve bu doku mikroskopla incelenir. Alınan dokuda anormal hücrelerin varlığı ya da yokluğuna bakılır.

Vajinal ultrason

Vajinal ultrason, doktorun rahim içi dokusunun kalınlığını ve rahmin büyüklüğünü vajinal ultrasonla kontrol etmesi işlemidir.

Histeroskopi

Histeroskopi, doktorun ince, ışıklı bir teleskop aracılığıyla rahmin içini izlemesi ya da gerekirse cerrahi müdahale yapmasıdır.

Kürtaj

Kürtaj genellikle düşük vakalarında rahim içini embriyodan temizlemek için kullanılmaktadır. Bununla birlikte rahim kanseri şüphesinde teşhis için doktor kürtaj işlemi ile rahim ağzını hafif genişleterek rahmin içinden doku alır ve incelemesini ister.

Rahim kanseri riski olduğunda kadınlar teşhis için ilk olarak smear testi yapılacağını düşünür. Oysaki smear testi jinekolojik kontrolün parçasıdır ve rahim kanserini çoğunlukla saptayamaz. Smear testi daha çok rahim ağzı kanseri taraması için yapılır.

Rahim kanseri nasıl tedavi edilir?

Rahim kanseri teşhis edildiğinde tedavinin şekli kadının sağlık durumuna ve hastalığın gelişmesine bağlı olarak belirlenir. Teşhisten sonra hastanın detaylı bir şekilde incelenmesiyle doktor, en doğru ve uygun tedaviye başlar.

Rahim kanseri ameliyatı

Rahim kanseri tespit edildiğinde nasıl bir tedavi uygulanacağı ve daha ileri tedavilerin gerekli olup olmayacağının öğrenilmesi için ameliyat yapılır. Ameliyat, hastalığın hangi evrede olduğunun saptanması için önemlidir. Kanser evreleri 1’den 4’e kadar sınıflanır ve bunlardan en ciddi evre dördüncü evredir. Kanserin hangi evrede olduğunun belirlenmesi de tedaviyi ve sonucunu etkilemektedir.

Rahim kanseri ameliyatında çoğunlukla hem rahim hem de yumurtalıklar alınır. Bu ameliyat genellikle karından, nadiren vajinal yoldan ya da laparoskopi ile yapılır. Rahim kanserinde hastanın yumurtalık kanseri riski arttığı için genellikle hem rahim hem de yumurtalıklar alınır.

Radyasyon (ışın) tedavisi

Rahim kanseri vakalarında radyasyon tedavisi çoğunlukla ameliyattan sonra yapılmaktadır. Bazı rahim kanseri vakalarında ameliyat olmadan tek başına radyasyon tedavisi yeterli olabilir. Radyasyon, yüksek enerjili ışınlarla kanser hücrelerinin artmasını engeller. Rahim kanserinde radyasyon tedavisi genellikle birkaç hafta sürerken, bazen aylarca sürebilir.

Rahim kanserinin hangi evrede olduğu uygulanacak tedavi yöntemlerini belirlemede de etkilidir. Bu bağlamda ameliyat ve ışın tedavisinin yanında kemoterapi ve hormon tedavileri de uygulanabilir. Bazen de progesteron hormonunun sentetik bir türü olan progestin de verilebilir. Bu konuda doğru kararı doktor verir.